De ouders van Claudia (14 jaar) moeten van de rechter deelnemen aan het programma ‘Kinderen uit de Knel’(KUK). Dit programma wil mensen op een andere manier tot verandering brengen. Voor Claudia hoefde het eigenlijk niet meer. Haar ouders zijn al 13 jaar gescheiden. Maar aan het eind van het programma zitten ze toch als gezin bij elkaar. Hoe heeft KUK bijgedragen?
De eerste ontmoeting samen
Claudia vertelt mij dat het programma van Trias van haar niet zo nodig hoeft. Tegelijkertijd hebben in een ruimte even verderop in het gebouw haar ouders een intake met een collega. Het was de eerste keer in haar leven dat zij haar vader en moeder allebei in dezelfde ruimte heeft gezien. Zij zat tussen hen in.
Haar ouders moeten van de rechter deelnemen aan het programma ‘Kinderen uit de Knel’ (KUK). Want na al die jaren lukt het ze niet om samen tot afstemming te komen. Het gaat over gezag, alimentatie en af en toe over verschil van inzicht over wat Claudia van hen nodig heeft. Wel hebben zij ervoor gezorgd dat Claudia altijd contact heeft kunnen hebben met haar vader. Ze woont bij haar moeder, maar elke twee weken is ze een weekend bij haar vader en zijn nieuwe vrouw. Daar wonen ook twee (half)broertjes van haar.
Op een andere manier mensen tot verandering bewegen
’KUK’ is voor ouders in complexe scheidingssituaties. Het is specifiek bedoeld voor die groep ouders die ondanks vaak intensieve inzet van hulpverlening of juridische inzet niet tot verandering kan komen. Het doel van het programma is om op een andere manier mensen tot verandering te bewegen. Het is gericht op ervaren en inzicht op een overstijgend niveau. Minder gericht op hun persoonlijke verhaal. Ouders werken in een groep van zes tot acht ouderkoppels met elkaar. Zo krijgen ze spiegels voorgehouden en leren ze van elkaar. De bedoeling is dat ouders hierdoor minder in hun ‘groef’ van strijd komen en ruimte vinden voor iets nieuws. Dat ze weer kunnen kijken en denken als ouders en samen keuzes kunnen gaan maken die positief zijn voor hun kinderen.
Opdracht voor de kinderen
In het programma is ook ruimte voor de kinderen. Die komen in een kindergroep bij elkaar. Daar kunnen ze verhalen en ervaringen met elkaar uitwisselen en als ze willen spreken met de kind-therapeuten is daar tijd voor. En…ze hóeven niets, de óuders moeten aan de bak. De kinderen hebben slechts een opdracht: in de zesde bijeenkomst een presentatie geven aan de ouders. Zij mogen op een zelf gekozen, creatieve wijze aan ouders laten zien hoe zij zich voelen in de ontstane situatie.
Tijdens de bijeenkomsten is Claudia een stil meisje. Ze kiest veelal haar eigen weg. Als andere kinderen samen een spel spelen doet zij liever even iets rustigs zoals YouTube filmpjes kijken of tekenen. Af en toe spreek ik, of een collega, met Claudia. Op de vraag of ze al een idee heeft voor de presentatie en of ze misschien nog wat wil delen over haar situatie blijft ze herhalen: “Voor mij hoeft het allemaal niet zo nodig”. Maar ze heeft wel een idee voor de presentatie en werkt daar thuis aan.
Emotioneel filmpje
Dan is de dag van de kinderpresentaties. Claudia’s presentatie komt als laatste. De altijd zo stille Claudia is al een uur in tranen. Iedere presentatie lijkt enorm bij haar binnen te komen. Als haar presentatie begint zitten haar ouders links en rechts van haar. Claudia is in tranen. Haar vader en moeder ook. Claudia heeft allemaal foto’s van haar en haar ouders achter elkaar gezet. De ene foto is met haar vader en dan weer met haar moeder. De muziek bij het filmpje is de favoriete muziek van haar moeder én van haar vader. Claudia wordt in het filmpje steeds ouder. De laatste foto’s zijn van haar en een paar vriendinnen met op de achtergrond Claudia’s favoriete muziek. Tijdens de laatste dia houdt Claudia een tekst omhoog. ‘Ik hou van jullie allebei’ staat erop. Haar ouders leggen allebei een hand op haar schouder. Het gezin is voor het eerst in dertien jaar samen.
Het is me meegevallen
Bij het afscheid, twee bijeenkomsten later, bedankt Claudia ons voor onze inzet. Het was haar meegevallen zegt ze. Ze lacht verlegen en loopt naar haar beide ouders toe.
Kinderen uit de knel Zwolle is een samenwerkingsproject van Trias en Dimence. Twee keer per jaar start er een groep.
U las het verhaal van Patrick Ottenheim, ambulant hulpverlener Ouderschap na Scheiden, bij Trias. Dit artikel verscheen eerder in Trias Magazine. Trias is lid van Jeugdzorg Nederland.