Daling instroom JeugdzorgPlus zet door, regionale verschillen nemen toe
In 2022 is het aantal jongeren dat in de JeugdzorgPlus (gesloten jeugdzorg) wordt geplaatst opnieuw stevig gedaald, met 17 % ten opzichte van 2021. De jaarlijkse factsheet met plaatsingsgegevens van Jeugdzorg Nederland geeft inzicht in het aantal plaatsingen, maar ook in andere factoren, zoals de duur van plaatsingen en de samenhang met jeugdbeschermingsmaatregelen. Daarnaast zijn deze cijfers uitgesplitst naar vijf landsdelen. Daaruit blijkt dat de verschillen tussen regio’s toenemen. Bas Timman, bestuurslid van Jeugdzorg Nederland: “De daling van het aantal plaatsingen is in lijn met onze ambitie om te voorkomen dat jongeren gesloten geplaatst worden. Maar we moeten tegelijkertijd ook alternatieven opbouwen en de kwaliteit van de huidige voorzieningen doorontwikkelen. Er is meer landelijke regie nodig om te voorkomen dat instellingen omvallen, terwijl de alternatieven er nog niet zijn. De toenemende verschillen tussen regio’s staan op gespannen voet met de landelijke ambities en versterken de noodzaak van sterke landelijke regie op de ontwikkelingen rond de JeugdzorgPlus.”
Het aantal plaatsingen in 2022 in instellingen voor JeugdzorgPlus (gesloten jeugdzorg) is met 17% gedaald ten opzichte 2021. Dat blijkt uit de jaarlijkse factsheet plaatsingsgegevens JeugdzorgPlus. Sinds 2018 daalt het aantal plaatsingen in de JeugdzorgPlus, de eerste twee jaar nog langzaam, maar sinds 2020 daalt het aantal plaatsingen met 14 tot 18 % per jaar. In 2019 vonden er 1.707 plaatsingen plaats, in 2022 waren dat er 983. Soms wordt een jongere die uitstroomt, later weer opnieuw in de JeugdzorgPlus geplaatst. De 983 plaatsingen in 2022 betroffen 842 unieke jongeren. Jeugdzorg Nederland is blij met de daling van het aantal jongeren in de JeugdzorgPlus. De brancheorganisatie maakt zich echter ook zorgen.
Toenemende verschillen tussen regio’s
De cijfers in de factsheet zijn uitgesplitst naar vijf zorggebieden (landsdelen). De verschillen tussen deze gebieden nemen toe. Niet alleen het aantal plaatsingen in de JeugdzorgPlus en de mate van afname hiervan over de jaren heen verschilt erg per zorggebied, ook de inzet van voorwaardelijke machtigingen, het schorsen van de machtiging, de gemiddelde plaatsingsduur, de verblijfssituatie vóór en na verblijf in de JeugdzorgPlus en het aandeel plaatsingen vanuit het vrijwillig kader verschillen per regio sterk van elkaar. Bas Timman, bestuurslid van Jeugdzorg Nederland: “Het is opvallend, maar wel verklaarbaar, dat de verschillen tussen deze gebieden toenemen. Gemeenten maken eigen keuzes in een gedecentraliseerd stelsel. De toenemende regionale verschillen staan echter op gespannen voet met de grote landelijke ambities van het kabinet en de Tweede Kamer over de JeugdzorgPlus. We pleiten al langer voor meer landelijke regie en bijsturing, om te voorkomen dat jongeren tussen wal en schip belanden. De toenemende regionale verschillen tonen aan dat landelijke regie hard nodig is.”
Advies Jeugdautoriteit
In november vorig jaar constateerde ook de Jeugdautoriteit dat de afbouw van de JeugdzorgPlus om sterke landelijke regie vraagt, om te voorkomen dat jongeren tussen wal en schip vallen. Te vaak worden de JeugdzorgPlus-instellingen betaald per gevulde plek, in plaats van voor de beschikbare capaciteit. De Jeugdautoriteit concludeert dat de gemiddelde bezetting van de JeugdzorgPlus 73% bedraagt, terwijl de financiering veelal gebaseerd is op een bezetting van 95%. “Dat betekent dat de tekorten oplopen en de continuïteit van zorg in het gedrang komt,” aldus Bas Timman, bestuurslid van Jeugdzorg Nederland. “Laat staan dat er ruimte is om alternatieve, beter passende hulp te ontwikkelen. De financiering moet hierop aangepast worden, anders gebeuren er ongelukken.”
