Vanaf januari 2015 zijn de gemeenten verantwoordelijk voor de jeugdzorg. In Rotterdam zijn we er klaar voor. Dankzij innovaties in de samenwerking en het vak jeugdbescherming. Dankzij de nodige organisatorische veranderingen om straks gebiedsgericht te werken. En dankzij onze inspanningen om de continuïteit van zorg voor de meest kwetsbare kinderen uit onze samenleving te borgen. Maar verliezen we de rechten en belangen van die kinderen niet uit het oog?
Want we werken met man en macht om de transitie van de jeugdzorg op 1 januari 2015 soepel te laten verlopen. In mijn regio hebben we met de samenwerkende gemeenten een Regionaal Transitie Arrangement (RTA) opgesteld. Dit biedt een solide basis voor de continuïteit van zorg aan onze kinderen en een beperking van de frictiekosten. We hebben bijvoorbeeld afgesproken de op stapel staande bezuiniging trapsgewijs, verspreid over een periode van drie jaar, in te boeken. Zodat het werk op een verantwoorde wijze kan worden afgebouwd en overgedragen.
We voeren innovaties door in het vak jeugdbescherming. Samen met de Stadsregio Rotterdam, zorgpartners en gemeenten steken we veel energie in verbeterprojecten om de hulp aan kinderen en gezinnen sneller op gang te brengen en de samenwerking met het gezin, het netwerk van het gezin en de meerdere professionals die vaak in een gezin werken te verbeteren. We kijken niet alleen naar samenwerking, maar voeren ook methodisch innovaties door. Met succes, want het aantal ondertoezichtstellingen en uithuisplaatsingen neemt af dankzij onze nieuwe integrale methode voor jeugdbescherming. Wij versterken de mogelijkheden van het gezin. We kiezen voor de pedagogische aanpak. Wij helpen ouders en de kinderen en werken samen met het netwerk rond het gezin. Met als doel dat ouders het liefst zo snel mogelijk weer vanuit eigen kracht de regie over de opvoeding van hun kinderen nemen. Maar als de rechten van het kind serieus bedreigd worden, grijpen we in. Altijd. Maar ook altijd met de intentie de ouders zo snel mogelijk de regie weer terug te geven. Om goed te kunnen samenwerken met lokale jeugdteams die in de regio ontstaan, kantelt Bureau Jeugdzorg van een sectoraal ingerichte naar een gebiedsgerichte organisatie. In die gebiedsteams is kennis aanwezig van het jeugdstrafrecht en jeugdbeschermingsmaatregelen. Als wij de zorg voor een gezin overnemen van een wijkteam, gaan we verder met de daar reeds ingezette plannen van aanpak.
Alle randvoorwaarden zijn geregeld, Rotterdam lijkt er klaar voor. Maar toch…. nog te vaak raak ik verzeild in discussies waar het belang van die cliënt helemaal niet voorop staat. Daarom roep ik gemeentebestuurders op de regie te nemen en gebruik te maken van de kennis en kunde van de bestaande zorgpartners. Werk regionaal samen voor functies die cruciaal zijn voor de veiligheid van de meest kwetsbare kinderen, bijvoorbeeld aan de inkoop van de AMK-expertise of de crisisdienst. Door dit bovenregionaal te organiseren, ben je zeker als kleinere gemeente veel minder kwetsbaar voor fluctuaties in de vraag.
Het gaat niet om het in stand houden van de eigen organisatie. Het gaat over de zorg voor de meest kwetsbare kinderen in de samenleving. Het gaat over Steven en Rick, die uit een gegoed milieu afgleden de criminaliteit in, en zo uit de handen van de ouders wegglipten. Het gaat over Sanne, die vanwege haar (v)echtscheidende ouders zelfs even uit huis geplaatst moest worden. En het gaat over Samir, die op 10-jarige leeftijd al voor zijn verslaafde vader gaat zorgen. Deze kinderen hebben recht op onze zorg. Altijd, 24/7. Laten we de kans die de decentralisatie van de jeugdzorg biedt om de rechten van deze kwetsbare jeugdigen te borgen, met beide handen aangrijpen. Dit is het moment.
René Meuwissen,
bestuurslid Jeugdzorg Nederland, en
algemeen directeur Bureau Jeugdzorg Stadsregio Rotterdam