Inspectierapport jeugdbescherming dwingt tot actie
“Het is niet uit te leggen dat in Nederland kwetsbare kinderen onvoldoende bescherming kunnen krijgen. Sterker nog, dat is diep droevig.” Dat zegt René Meuwissen, bestuurslid Jeugdzorg Nederland, in reactie op het inspectierapport ‘Kwetsbare kinderen onvoldoende beschermd’ en het gelijktijdig uitgebrachte signalement ‘Jeugdbeschermingsketen in gevaar.’ Jeugdzorg Nederland is het met de inspecties eens dat er direct stappen moeten worden gezet. Meuwissen: “Gelukkig zien Rijk en gemeenten dat ook en hebben we afgesproken nog voor Kerst per regio in beeld te brengen wat nodig is. We gaan er vanuit dat die gesprekken leiden tot snelle maatregelen waarbij ook de financiële knelpunten worden opgelost.”
De Inspectie voor de Gezondheidszorg & Jeugd en de Inspectie Justitie & Veiligheid stellen in het rapport dat de gecertificeerde instellingen (gi’s) voor jeugdbescherming en jeugdreclassering hun wettelijke opdracht op het moment onvoldoende kunnen uitvoeren. “In de praktijk hebben jeugdbeschermers en jeugdreclasseerders wel de verantwoordelijkheid maar niet de mogelijkheid om kinderen die ernstig in hun ontwikkeling worden bedreigd te beschermen en daadwerkelijk te helpen”, aldus de inspecties. De gi’s en de jeugdbeschermers kunnen dat niet omdat er onvoldoende hulpaanbod beschikbaar is voor deze kwetsbare kinderen en er grote financiële onzekerheid heerst. Ook neemt de complexiteit van de vraag toe en is er veel verloop onder jeugdbeschermers omdat de werkdruk te hoog is. De inspecties doen daarom stevige aanbevelingen aan Rijk, gemeenten en gi’s.
Snel beeld per regio
Jeugdzorg Nederland heeft deze week met de VNG en de ministeries van VWS en J&V afgesproken dat gemeenten en de gi’s nog voor het eind van het jaar de precieze problematiek per gi in kaart brengen. Daarbij moet inzichtelijk worden wat de situatie is op het gebied van de tarieven, wachtlijsten en het verloop. Afgesproken is dat uiterlijk 1 maart, maar eerder indien de situatie daartoe aanleiding geeft, maatregelen worden doorgevoerd die noodzakelijk zijn om het personeelsverloop en de werkdruk te verminderen. Jeugdzorg Nederland gaat er vanuit dat daarbij ook de benodigde middelen vrijkomen.
Maatregelen wetgeving en stelsel
In een brief aan de Tweede Kamer doen verantwoordelijk ministers De Jonge (VWS) en Dekker (Rechtsbescherming) nog een aantal verdergaande voorstellen om de ‘jeugdhulp, jeugdbescherming en jeugdreclassering beter te ordenen.’ De ministers willen in de Jeugdwet vastleggen op welk schaalniveau de verschillende vormen van jeugdzorg moeten worden georganiseerd. Ook wordt bij wet een aantal ‘zorgvuldigheidseisen’ gesteld aan de inkoop. Verder willen de ministers in een Algemene maatregel van bestuur (Amvb) een aantal ‘basiscomponenten’ – waaronder loon- en prijsstelling vastleggen, die onderdeel zijn van het tarief bij de inkoop van jeugdhulp, jeugdbescherming en jeugdreclassering.
Erkenning
Jeugdzorg Nederland is blij dat de problemen waar jeugdzorgwerkers elke dag tegen aanlopen nu herkend en erkend worden. René Meuwissen vertrouwt er op dat de afspraken die gemaakt zijn met het Rijk en gemeenten, en de maatregelen die in de Kamerbrief zijn aangekondigd, worden uitgevoerd. “Tegelijkertijd zullen we blijven aandringen op extra financiële middelen op de korte termijn en landelijk vastgestelde tarieven, waarmee de caseload structureel 10% omlaag kan, vanaf volgend jaar. Bovendien is het noodzakelijk dat de administratieve lasten worden teruggedrongen.”
Aanbevelingen aan de jeugdbescherming
De inspecties doen in het rapport en het signalement ook een aantal aanbevelingen aan de sector zelf. Zo moeten de gi’s duidelijker maken aan de gemeenten wat er aan jeugdhulpvoorzieningen nodig is om kinderen die in hun ontwikkeling worden bedreigd te beschermen. Ook zouden jeugdbeschermers beter toegerust moeten worden, bijvoorbeeld met kennis van de GGZ en verslavingszorg om met de problematiek van de ouders om te gaan. De aanbevelingen sluiten aan bij de ambities die de gi’s in hun eigen, onlangs vastgestelde, visie hebben opgesteld.
