Organisaties voor jeugdhulp of jeugdbescherming hanteren verschillende aanpakken om polarisatie en radicalisering onder jongeren tegen te gaan. Niet één benadering is fout, niet één benadering is per definitie de beste. In deze reeks interviewt Jeugdzorg Nederland professionals van verschillende lid-organisaties over wat zij doen. Deze week vertelt Erik Klaassen, strategisch adviseur kwaliteit, over ontwikkeling en veiligheid bij Youké.
Aanpak gericht op preventie in het gezin
Jeugdhulpverlener Youké richt zich op preventie in het gezin. Dat is de sterke focus. “Ik was ervan overtuigd dat we in het voeren van gesprekken met gezinnen de goede dingen doen. De jeugdhulpverleners doen dit dagelijks. Ook in de gezinnen met complexe problematiek. Het systeemdenken, wat ook helemaal eigen is in ons werk, zorgt voor een integrale aanpak in het gezin.” Toch overheerste bij Klaassen het gevoel iets te missen in de preventie. Het Verwey Jonker Instituut heeft daarom onderzocht wat aanvullend nodig is en waar kansen liggen. Dit heeft geleid tot het opzetten van een intern expertteam. De leden hiervan zijn getraind via de Nationaal Coördinator Terrorisme en Veiligheid. Het expertteam is beschikbaar voor vragen en zijn het aanspreekpunt bij vermoedens van radicalisering. Ook voor externe jeugdhulpverleners voor advies.
Inspiratie bij collega’s
Inhoudelijk werkt Youké samen met een beperkt aantal ketenpartners voor dit thema. Met het Openbaar Ministerie heeft de jeugdhulporganisatie, in tegenstelling tot jeugdbescherming, niets te maken. Professionals gaan op bezoek bij collega-organisaties om elkaar te inspireren. “We zijn op bezoek geweest bij Spirit en zij komen bij ons op bezoek. Ook bezoeken we Horizon Jeugdzorg en Onderwijs. Ik pik daar toch altijd weer dingen van op.” Contact is er ook met ketenpartners als het Nidos en COA over jonge asielzoekers. “Samen met het buurtteam in Utrecht en Lokalis werken we samen om de overgangsfase naar zelfstandigheid voor deze jongeren minder moeizaam te maken.” Klaassen wil de samenwerking met de veiligheidsketen intensiveren: “Wij zitten niet in de veiligheidsketen en dus niet aan de veiligheidstafel. Daar zouden we nog wel willen samenwerken om voldoende in beeld te zijn.”
Valkuil: te snel conclusies trekken
“De grootste valkuil is wat mij betreft dat er te snel een conclusie wordt getrokken.” Het gaat in de hulpverlening bij polarisatie en radicalisering niet alleen om zichtbare gedragingen die hulpverleners moeten waarnemen. Soms is een bepaalde mening uiten veiliger dan wanneer jongeren zich helemaal niet uiten, aldus Klaassen. Een tweede valkuil die hij ziet is het versnipperen van kennis en kunde. “Stem af met elkaar wie koploper is, zodat de hulpverlening efficiënter georganiseerd wordt.”
Advies: “Blijf in gesprek en vertrouw op jezelf”
“Ik vind dat hulpverleners altijd in gesprek moeten blijven met jongeren. De aanpak van Youké is er ook op gericht vooral niet te snel te oordelen en te veroordelen. Het is belangrijk om nieuwsgierig te zijn en te beginnen waardevrij je vragen te stellen: Maak ook vooral gebruikt van wat je al kunt als hulpverlener vanuit de expertise die aanwezig is.” Klaassen benadrukt dat hulpverleners moeten vertrouwen op hun eigen kunnen. “Zij moeten zich daar bewust van worden.” Tot slot verwijst hij naar bestaande structuren in de landelijke aanpak huiselijk geweld en kindermishandeling. Er is verbinding tussen thema’s. “Gebruik dat dan ook, het is er al.”
Youké is lid van Jeugdzorg Nederland
Jeugdzorg Nederland participeert in het ‘landelijk netwerk preventie radicalisering en polarisatie’. Hierin zijn partners uit het sociaal domein en het veiligheidsdomein vertegenwoordigd, die zich samen inzetten om kwetsbare jongeren én hun gezinnen eerder en effectiever steun te kunnen bieden. Een van de ontwikkelingen in dit verband is het ontstaan van het Platform JEP (Platform Jeugd preventie Extremisme en Polarisatie). Dit platform ondersteunt professionals en vrijwilligers die met en voor jeugd werken bij vragen rond polarisatie, radicalisering en extremisme.