Jeugdzorg: het kabinet moet knopen doorhakken
In de Troonrede en Miljoenennota wordt de Nederlandse jeugd opnieuw vergeten. Tot teleurstelling van Jeugdzorg Nederland hakt het kabinet wederom geen knoop door over het structurele budget voor jeugdzorg. Er is alleen incidenteel voor 2023 extra geld voor gemeenten uitgetrokken. Dat wil echter niet zeggen dat het ook bij de jeugdzorg terecht komt. “Wij willen afspraken maken met gemeenten over structurele oplossingen voor de knelpunten in de jeugdzorg, maar dan moeten gemeenten ook weten waar ze aan toe zijn,” aldus Hans Spigt, voorzitter van Jeugdzorg Nederland. “Het kabinet schuift structurele oplossingen, zowel in maatregelen en wet- en regelgeving als in financiële zin, steeds maar voor zich uit. Daarvoor wordt verwezen naar de Hervormingsagenda Jeugd, die er nog steeds niet is en ook niet alles op gaat lossen. De problemen worden ondertussen alleen maar groter”.
Ook hekelt Jeugdzorg Nederland het feit dat het extra budget bij voorbaat alvast verlaagd is, terwijl nog helemaal niet duidelijk is of de maatregelen in de beoogde Hervormingsagenda Jeugd deze besparing daadwerkelijk mogelijk maken. “Opnieuw wordt eerst de bezuiniging ingeboekt en pas dan naar het beleid gekeken. Dat is nu precies de aanpak die de huidige problemen heeft veroorzaakt”.
Tekort groter dan berekend
Al jaren is bekend dat de jeugdzorg fors in de knel zit. Vorige week gaf de inspectie aan niet meer handhavend op te treden in de jeugdbescherming als de oorzaken van de gesignaleerde problemen buiten de invloed van de instellingen liggen, zoals nu het geval is. Niet alleen bij de jeugdbescherming, maar ook bij de jeugdhulp zijn er grote problemen. De Commissie van Wijzen die uitrekende hoeveel geld gemeenten extra moeten krijgen van het rijk, keek bij dat onderzoek alleen naar de tekorten bij gemeenten. Terwijl op datzelfde moment veel jeugdhulpaanbieders en jeugdbeschermingsorganisaties al jaren in zwaar weer verkeerden. Spigt: “Diverse organisaties draaiden verlies, de caseload en werkdruk was op veel plekken onaanvaardbaar hoog. Dat is helemaal niet meegenomen in de berekeningen.”
Hervormingsagenda vertraagd, bezuiniging wel al ingeboekt
De Commissie van Wijzen gaf ook advies over de totstandkoming van een Hervormingsagenda Jeugd, met maatregelen die tot besparingen moeten leiden, waardoor de bijdrage van het rijk aan gemeenten op termijn weer omlaag kan. Spigt: “Het is te gek voor woorden dat het rijk de bijdrage aan gemeenten nu al weer kort met 374 miljoen euro, terwijl de Hervormingsagenda er nog steeds niet is en het maar zeer de vraag is of de maatregelen in die nog uit te werken agenda al in 2023 tot besparingen bij gemeenten gaan leiden”. De totstandkoming van de Hervormingsagenda Jeugd werd eerder dit jaar fors vertraagd door een conflict tussen rijk en gemeenten over een extra bezuiniging van 500 miljoen euro op jeugdzorg.
Concrete maatregelen en snelle uitvoering
Jeugdzorg Nederland mist bij het kabinet het gevoel van urgentie voor de enorme problemen in de jeugdzorg. Spigt: “Kwetsbare kinderen, gezinnen die hulp nodig hebben en de professionals op de werkvloer zijn hier direct de dupe van. We praten al jaren over de verbeteringen die nodig zijn. Het kabinet wil maar blijven praten en steeds opnieuw met alle betrokken partijen in gesprek gaan”. Uit onderzoek van de Jeugdautoriteit werd duidelijk dat een groot deel van de gemeenten zich niet heeft gehouden aan de afspraken die vastgelegd werden in de Norm voor Opdrachtgeverschap. Spigt: “De tijd van pappen en nathouden is voorbij. Het kabinet moet nu snel knopen doorhakken en concrete verbeteringen realiseren. Niet oneindig polderen, maar concrete maatregelen en vooral snelle uitvoering. Het water staat ons aan de lippen. Jongeren en gezinnen staan in de kou!”
