Kabinet opnieuw in gesprek met gemeenten
Het kabinet gaat opnieuw praten met gemeenten over de financiële problemen die ontstaan doordat tegenvallende uitgaven door het Rijk direct ook tot minder inkomsten voor gemeenten leiden. Premier Rutte waarschuwde tijdens de Algemene Politieke Beschouwingen dat dit niet meteen betekent dat er extra geld komt. Het kabinet omarmde tevens een voorstel van GroenLinks om specialistische jeugdzorgcentra te openen voor jongeren met ingewikkelde en weinig voorkomende problematiek. De Tweede Kamer stemde in met een amendement om hier vanaf 2021 structureel 26 miljoen euro per jaar voor vrij te maken en in 2020 eenmalig 11,5 miljoen euro.
Trap-op-trap-af: gemeentefinanciën
Na Prinsjesdag vonden op 18 en 19 september 2019 de Algemene Politieke Beschouwingen plaats in de Tweede Kamer. Diverse fractievoorzitters vroegen aandacht voor de jeugdzorgtekorten bij gemeenten. Ook was er veel aandacht voor de financiële onzekerheid bij gemeenten door de trap-op-trap-af-systematiek: als het Rijk minder uitgeeft, daalt ook de afdracht aan het Gemeentefonds (en andersom). Gemeenten moeten fors bezuinigen. Dat komt niet alleen door de tekorten bij de jeugdzorg, maar ook omdat gemeenten minder geld uit het gemeentefonds krijgen dan verwacht doordat het Rijk minder geld uitgeeft dan gepland. Onder druk van de Tweede Kamer wil het kabinet onverwachte schommelingen in de toekomst beperken. Er wordt gewerkt aan een nieuwe systematiek die in 2022 in moet gaan. Het kabinet kijkt nu samen met gemeenten wat er in 2020 en 2021 moet gebeuren, maar waarschuwde meteen dat dit niet automatisch betekent dat er ook meer geld komt. De Tweede Kamer nam een motie aan die het kabinet oproept om samen met VNG te onderzoeken met welke aanpassingen van de trap -op -trap -af systematiek gemeenten meerjarig meer financiële zekerheid kunnen krijgen.
Landelijke expertisecentra
Het voorstel van GroenLinks om expertisecentra voor gespecialiseerde jeugdhulp te realiseren voor jongeren met meervoudige problemen werd door het kabinet en de Tweede Kamer omarmd. Structureel gaat het om een bedrag van 26 miljoen euro, het eerste jaar is 11,5 miljoen euro beschikbaar. Het is de bedoeling dat er verspreid door het land enkele faciliteiten komen, waar de juiste expertise vanuit verschillende disciplines onder één dak aanwezig is. Op dit moment blijkt volgens GroenLinks dat er voor jongeren met multiproblematiek vaak geen passende behandeling te vinden is. Hierdoor ontstaan wachtlijsten en worden deze jongeren vaak overgeplaatst. Behandelingen zijn vaak gericht op een specifieke aandoening in plaats van dat er aan meerdere problemen tegelijk wordt gewerkt, aldus de toelichting in het amendement. Te denken valt aan jongeren die als gevolg van een trauma een eetstoornis hebben opgelopen of zelfmutileren, of jongeren met een stoornis in het autistisch spectrum die als gevolg daarvan andere aandoeningen hebben ontwikkeld. Premier Rutte gaf aan dat de verdere uitwerking van het plan bij de betreffende begrotingsbehandeling aan de orde zal komen. De Tweede Kamer bespreekt de ‘jeugd’-onderdelen uit de begrotingen VWS en J&V op maandag 18 november 2019.
Lees ook de reactie van Jeugdzorg Nederland op de Prinsjesdag-stukken:
Uitblijven structurele oplossing voor jeugdzorg onverantwoord
