Kamermeerderheid steunt Jeugdwet
Een ruime Kamermeerderheid steunt het wetsvoorstel van de staatssecretarissen Van Rijn (Welzijn) en Teeven (Justitie) om de jeugdzorg in 2015 over te hevelen van Rijk naar gemeenten. Dat bleek tijdens de eerste termijn van de behandeling van dit wetsvoorstel in de Tweede Kamer op 9 en 10 oktober 2013. Er zijn wel zorgen over de tijdsdruk, de onduidelijkheid over het budget per gemeente en enkele specifieke wetsartikelen. Op dinsdag 15 oktober wordt het debat voortgezet. Naar verwachting komt de Jeugdwet nog diezelfde week in stemming.
TWITTER > @aschellekens: VWS Staatssecretaris @mjrijn heeft respect voor medewerkers in de jeugdzorg, die een moeilijk vak uitoefenen.
De eerste termijn van het debat (inbreng van alle Tweede Kamerfracties en de reactie van beide staatssecretarissen) duurde meer dan 16 uur, uitgesmeerd over twee dagen. Het is ondoenlijk alle punten die besproken zijn in dit verslag op te nemen. Onderaan dit artikel staan wel enkele links naar uitgebreidere informatie over de wetsbehandeling.
TWITTER > @VNGjeugdzorg: Van Rijn: decentraliseren betekent niet over de schutting gooien en naar niet meer naar kijken; vinger blijft aan de pols.
Jeugdwet: één plan, één regisseur
De verantwoordelijkheid voor de hulp aan jongeren en ouders bij opgroei- en opvoedingsproblemen gaat per 1 januari 2015 over van het Rijk naar de gemeenten. De jeugdzorg moet beter, efficiënter en goedkoper. Het kabinet wil af van de verschillende geldstromen en de bureaucratie. Van der Burg (VVD) constateert dat met de nieuwe Jeugdwet eerdere aanbevelingen van de Kamer worden opgevolgd: lichte hulp in de buurt, één geldstroom, één plan, één regisseur. Volgens Ypma (PvdA) krijgen kinderen sneller de juiste hulp, komt de regie te liggen bij de ouders en hun netwerk, en krijgen professionals het vertrouwen om te doen wat nodig is.
TWITTER > @aschellekens: Er komt geen “big bang” stelt @mjrijn,, maar een zorgvuldige invoering. Een verandering kan niet van de ene op andere dag.
Bezorgdheid over het hoge tempo van invoering
Onder anderen Leijten (SP), Bergkamp (D66) en Agema (PVV) vinden dat de wetsbehandeling veel te snel gaat. Maar Van Rijn noemt het invoeringstraject juist “uitermate zorgvuldig”. Hij verwijst naar het Transitiebureau Jeugd, waarin de betrokken ministeries met de Vereniging van Nederlandse Gemeenten samenwerken om gemeenten bij de overgang van de jeugdzorg te ondersteunen. Als de wet nu wordt aangenomen, is er ruim voor de invoering duidelijkheid voor de gemeenten. Als zich in de tussentijd uitvoeringsproblemen voordoen, dan kan daarop volgens staatssecretaris Van Rijn worden bijgestuurd. Hij verwacht veel van de Regionale Transitie Arrangementen en benadrukte vooral de positieve woorden van de Transitiecommissie (in de tussenrapportage) over de slag die gemeenten gemaakt hebben. Jeugdzorg Nederland leest in de tussenrapportage van de Transitiecommissie juist nog veel knelpunten, die alleen opgelost kunnen worden met landelijke meerjarige afspraken (Klik hier voor het nieuwsbericht van Jeugdzorg Nederland)
TWITTER > @GelukLeonard: Van Rijn neemt alle aandachtspunten van #TSJ mee op weg naar 31 oktober. Beoordeling transitiearrangementen in november daardoor cruciaal!
Duidelijkheid over het gemeentelijk budget
In de jeugdzorg gaat 3,5 miljard per jaar om. Van Rijn rekent erop dat door het koppelen van verschillende geldstromen efficiencywinst wordt behaald. Daarom wordt het budget voor de gemeenten gekort met een bedrag dat oploopt tot 450 miljoen in 2017. Voortman (GroenLinks) vindt het onverstandig dat gemeenten met “zo’n flinke bezuiniging” worden geconfronteerd. Bovendien is het voor de voorbereiding op de inwerkingtreding van de wet voor gemeenten belangrijk dat zij zo snel mogelijk duidelijkheid over hun budget hebben. Staatssecretaris Van Rijn gaf aan dat er op dit moment wordt gekeken naar de signalen dat er in sommige regio’s een groot gat is tussen de bedragen uit de meicirculaire en de bedragen die er in die regio’s feitelijk omgaan in de jeugdzorg. In december denkt Van Rijn meer duidelijkheid te kunnen geven over die verschillen en worden de cijfers daar op aangepast. Maar pas in mei 2014 krijgen de gemeenten “de definitieve cijfers op grond van de realisatie”, aldus de staatssecretaris.
TWITTER > @stijnverbruggen: Staatssecretaris over budget gemeente in 2015: in december ‘nader beeld’, maar pas in mei definitieve cijfers
Gemeenten garanderen aanbod jeugd-ggz
Vlak voor het moment dat staatssecretaris Van Rijn het woord kreeg in de eerste termijn, stuurde hij een brief aan de Tweede Kamer over de overheveling van de jeugd-ggz. De huisarts, jeugdarts of medisch specialist bepaalt welke zorg een jongere nodig heeft. Gemeenten zijn vervolgens verantwoordelijk voor een kwalitatief en kwantitatief passend aanbod, zegt Van Rijn. De angst van Keijzer (CDA) en Bergkamp (D66) dat de gemeenten op de stoel van de professional gaan zitten, deelt hij niet. Daarvoor verwijst hij naar een groot aantal waarborgen. Zo blijven de beroepsgroepen verantwoordelijk voor de geboden zorg en verandert er niets aan het toezicht van de inspectie. Verder moeten aanbieders en instellingen aan dezelfde kwaliteitseisen voldoen als nu.
TWITTER > @stijnverbruggen: Staatssecretaris Van Rijn: doorverwijzing naar Jeugd-GGZ door huisarts of specialist zal gemeente altijd moeten accepteren.
TWITTER > @aschellekens: Decentralisatie van de jeugd-GGZ biedt kansen: integrale zorg wordt mogelijk en samenwerking wordt beter, aldus @mjrijn
ChristenUnie en SGP benadrukken belang gezin
Het kind en de omgeving centraal, inzetten op preventie en eigen kracht, korte justitiële interventies, samenwerking in de keten. Ook staatssecretaris Teeven schetst de doelen van de nieuwe Jeugdwet. Voordewind (ChristenUnie) benadrukt dat voorkomen moet worden dat jongeren onnodig in de gedwongen jeugdzorg terechtkomen. Steeds zal eerst moeten worden nagegaan wat er in een gezin en met familie en vrienden nog mogelijk is. Bisschop (SGP) constateert met vreugde dat de nieuwe wet bevestigt dat de verantwoordelijkheid voor jeugdigen en opvoeding primair bij de ouders ligt.
TWITTER > @stijnverbruggen: Staatssecretaris Van Rijn: “Mag gemeente op de stoel van hulpverlener/professional gaan zitten? Het antwoord is NEE”
Nadere informatie
– Binnenlands Bestuur: Oppositie nadert Van Rijn bij Jeugdwet
– Brief van staatssecretaris Van Rijn (VWS) over overheveling van de jeugd-ggz
– Brief van staatssecretarissen Van Rijn (VWS) en Teeven (V&J) met reactie op amendementen bij Jeugdwet
Bovenstaand verslag is gebaseerd op de samenvatting van het kamerdebat op tweedekamer.nl en aangevuld door Jeugdzorg Nederland
