Er moet nu wat gebeuren zodat kinderen met een kinderbeschermingsmaatregel snel passende hulp krijgen. Dat stellen de Inspecties Gezondheidszorg en Jeugd en de Inspectie Justitie en Veiligheid in een bericht dat ze vandaag uitbrengen. Jeugdzorg Nederland deelt de zorgen van de inspecties en heeft bij het Rijk en de gemeenten aangedrongen op afspraken. “Dat is gelukt voor de korte termijn,” zegt voorzitter Hans Spigt. “De komende tijd wordt in de regio per kind gekeken welke hulp nodig is en hoe die zo snel mogelijk kan worden ingezet. Daar moeten we nu direct mee aan de slag. Voor de kinderen van de toekomst is echter meer nodig. We zullen blijven aandringen op fundamentele verandering van het stelsel.”
Rijk, gemeenten en de gezamenlijk jeugdbranches (waaronder Jeugdzorg Nederland) spraken af dat gemeenten uiterlijk half november 2020 zicht hebben op welke kinderen met een gerechtelijke maatregel geen tijdige jeugdbescherming, jeugdreclassering of tijdige en passende jeugdhulp krijgen. Onder regie van de verantwoordelijke gemeente maken lokale teams, zorgaanbieders en GI’s vervolgens per gezin afspraken om direct jeugdbescherming en tijdige en passende jeugdhulp te organiseren. Als dit niet lukt zetten gemeenten hun eigen regionale expertteams in. Deze teams hebben als taak om voor kinderen tijdig passende hulp te organiseren, ongeacht de complexiteit van de zorgvraag en wachtlijsten bij jeugdhulpaanbieders.
Het gaat om de uitwerking
Jeugdzorg Nederland is tevreden met de afspraken maar weet dat het uiteindelijk gaat om de uitwerking. Spigt: “Het zijn nu nog woorden. En woorden zijn niet voldoende voor de allerkwetsbaarsten in onze samenleving. We moeten het met z’n allen waarmaken. We zullen daarom heel kritisch volgen of de landelijk afgesproken randvoorwaarden ook in de regio’s worden gerealiseerd.” Jeugdzorg Nederland vindt het vooral belangrijk dat kinderen die de hulp het hardst nodig hebben, snel hulp krijgen. Spigt: “Prioriteren is noodzakelijk, op basis van duidelijke criteria zoals acute onveiligheid, ernstige ontwikkelingsbedreiging, recidiverisico en rechtstatelijkheid.” Daarnaast is het volgens Jeugdzorg Nederland essentieel dat expertteams kunnen doorpakken als dat nodig is.
Fundamentele veranderingen nodig
Met deze zogenoemde doorbraakaanpak moeten kinderen met een kinderbeschermingsmaatregel die nu wachten, zo snel mogelijk geholpen worden. “Dat is heel belangrijk en nu nodig,” zegt Hans Spigt. “We moeten echter ook voorkomen dat we pleisters blijven plakken.” Volgens Jeugdzorg Nederland moet daarom ook snelheid gemaakt worden met fundamentele veranderingen in het stelsel. Naast verplichte samenwerking door gemeenten en een sterke rol voor de Jeugdautoriteit, wil Jeugdzorg Nederland geen marktwerking meer voor de jeugdbescherming maar landelijke tarieven en een landelijk verantwoordingskader. Voor de jeugdhulp geldt dat beter gekeken moet worden naar tariefdifferentiatie. Spigt: “Organisaties die cruciale jeugdhulp bieden voor de meest kwetsbare kinderen moeten betaald krijgen naar hun systeemfunctie.”