Tweede Kamerleden zijn nog altijd zeer betrokken bij de gedecentraliseerde jeugdzorg. Bij het begrotingsdebat Jeugdzorg kwamen veel onderwerpen aan de orde. Er zijn zorgen over de tarieven, er komen actieplannen voor Pleegzorg en Waarheidsvinding en Van Rijn gaat opnieuw met de Commissie De Winter praten. Ook worden de taken van de TAJ wellicht uitgebreid.
Op maandag 14 november 2016 besprak de Tweede Kamer het ‘onderdeel Jeugd en aanverwante zaken van de begrotingen VWS en V&J 2017’, ofwel: de begroting Jeugdzorg, met de staatssecretarissen Van Rijn en Dijkhoff. Op 22 november 2016 stemt de Tweede Kamer over de moties die bij dit debat zijn ingediend.
Tarieven
Verschillende Kamerleden tonen zich bezorgd over de druk op de tarieven voor jeugdzorg bij gemeenten. Faire tarieven zijn van belang voor kwaliteit, scholing en innovatie. De SP dient een motie in die de regering oproept ‘er zorg voor te dragen dat gemeenten reële tarieven hanteren en in te grijpen wanneer dit niet gebeurt’. SP en ChristenUnie dienen samen een motie in om te zorgen dat gemeenten tenminste de met de VNG opgestelde richtprijs voor pleegzorg betalen. Staatssecretaris Van Rijn voelt niets voor het landelijk opleggen van basistarieven: ‘Minimumprijzen worden dan al snel maximumprijzen. Daarnaast moeten verschillen mogelijk zijn, dat is iets tussen gemeente en zorgaanbieder. Gemeenten kunnen de tarieven niet als dictaat opleggen, maar zorgaanbieders moeten ook aantonen waarom een bepaald tarief nodig is’. Van Rijn gaat wel met de VNG in gesprek over de loon- en prijsbijstelling (OVA) die door de helft van de gemeenten niet uitgekeerd wordt aan jeugdzorgorganisaties, terwijl gemeenten het geld hiervoor wel ontvangen in het Gemeentefonds.
Actieplan Pleegzorg
Vrijwel alle Kamerfracties vragen aandacht voor pleegzorg. Het CDA maakt zich zorgen over de positie van pleegouders en problemen waar zij tegenaan lopen als er bijzondere kosten gemaakt moeten worden. GroenLinks vraagt aandacht voor de problematiek bij de instroom van nieuwe pleegouders. De PvdA vraagt aan Van Rijn om met een Actieplan Pleegzorg te komen. De staatssecretaris zegt dit toe en vraagt aan de Kamerleden om hem de ruimte te geven om alle genoemde zorgpunten rond pleegzorg in dit Actieplan mee te nemen. In dit kader is hij wel bereid om ook te kijken naar knelpunten rond de tarieven die gemeenten betalen voor pleegzorg, maar een landelijk minimumtarief wil Van Rijn niet opleggen. Het Actieplan Pleegzorg moet aan het eind van het eerste kwartaal van 2017 gereed zijn.
Administratieve lasten
Uiteraard komen de administratieve lasten weer ter sprake. Er is veel waardering voor de standaarden die door VNG en branches gezamenlijk zijn ontwikkeld. Maar er zijn ook signalen dat er gemeenten en aanbieders zijn die de standaarden nog niet kennen. D66 vindt dat Van Rijn landelijk maatregelen moet nemen. De staatssecretaris is het met de Kamerleden eens dat het nu om concrete resultaten gaat en niet alleen om goede intenties. Hij vraagt de VNG naar de voortgang en bereidt maatregelen voor om de standaarden landelijk verplicht te stellen als het niet snel genoeg gaat. Daarbij geeft Van Rijn wel aan dat hij hoopt dat het zo ver niet hoeft te komen en hij noemt ook geen harde deadline.
TAJ en Innovatiefonds
Begin deze maand werd bekend dat de Transitie Autoriteit Jeugd (TAJ) een jaar langer blijft bestaan. In het begrotingsdebat meldt Van Rijn dat hij met de TAJ in gesprek gaat over uitbreiding van de taken van de TAJ, zodat deze eerder bij kan springen en zo de transformatie kan bespoedigen. De SP pleit voor een Innovatiefonds voor de jeugdzorg. Van Rijn geeft aan dat hij dit voorstel mee wil nemen in het gesprek over de taken van de TAJ. Hij komt hier voor het einde van dit jaar op terug.
Actieplan Waarheidsvinding
Staatssecretaris Dijkhoff krijgt brede kritiek uit de Tweede Kamer op het voornemen in de begroting V&J om de Raad voor de Kinderbescherming over OTS-en te laten beslissen en alleen de rechter in te schakelen als ouders het niet met deze maatregel eens zijn. Dijkhoff vraagt de Kamerleden hun oordeel uit te stellen tot er een concreet voorstel ligt, maar coalitiegenoot PvdA roept hem op om helemaal niet met zo’n voorstel te komen. De staatsecretaris en de Tweede Kamer kunnen elkaar beter vinden op het thema waarheidsvinding: het scheiden van feiten en meningen. D66 en VVD pleiten voor meer kennis en aandacht voor dit onderwerp bij alle betrokkenen. Staatssecretaris Dijkhoff neemt het voorstel van D66 voor een Actieplan Waarheidsvinding over en komt daar in de tweede helft van 2017 mee terug naar de Tweede Kamer.
Commissie De Winter
Er is kritiek op de smalle opdracht voor de Commissie De Winter (onderzoek geweld in jeugdzorg). Met name D66 en SP zijn zeer kritisch: ‘het is aan de betreffende jongeren niet uit te leggen waarom de één wel en de ander niet onder het onderzoek valt’. Ze dienen een motie in met de oproep aan het kabinet om alsnog te kiezen voor een breder onderzoek, conform het advies in het vooronderzoek van de Commissie De Winter. De motie wordt aangehouden omdat Van Rijn belooft opnieuw met de Commissie De Winter in gesprek te gaan. Als er bij het meldpunt veel signalen binnenkomen van groepen die nu buiten het onderzoek vallen, dan moet daar opnieuw over gesproken worden. Van Rijn benadrukt vooral dat hij het onderzoek nu niet verder wil vertragen.
Klik hier voor het woordelijk verslag / stenogram van de begrotingsbehandeling Jeugdzorg