‘We staan erbij en kijken er naar’
We zijn eigenlijk maar kort met elkaar opgetrokken. Ik denk dat, als het aan beide partijen had gelegen, we nog langer samen door waren gegaan. Soms moet je, ondanks een hoop frustratie, toegeven dat anderen meer expertise hebben nadat jongeren hun 18e levensjaar bereikt hebben. Het is frustrerend dat een kinderbeschermingsmaatregel gebonden is aan leeftijd. Zo vaak zijn jongeren nog niet klaar voor de volgende stap wanneer ze op een dag 18 worden. Heel veel gezinnen zitten niet op een jeugdbeschermer te wachten. Maar dat geldt niet voor alle gezinnen.
Ik zit aan de keukentafel en zie ik zoveel wanhoop in hun ogen. Twee intens bezorgde ouders die zich overdonderd voelen door een spoedplaatsing in een gesloten instelling drie dagen eerder. Had dit niet op een andere manier gekund? Hoort onze dochter, een slachtoffer, in een gesloten instelling? Het zijn bekende vragen die ik mijzelf als jeugdbeschermer ook vaak stel. Horen slachtoffers achter gesloten deuren op één terrein met daders?
‘Niemand verwacht dat op een dag de jeugdbescherming aan je keukentafel zit. Hebben we het dan echt zo verkeerd gedaan?’
Ik zie geen mensen die het verkeerd hebben gedaan. Ik zie mensen die geen idee hadden waar hun dochter mee te maken had. Waar zij zich ’s nachts bevond en wat er dan met haar gebeurde. Als we de feiten opnoemen zie ik de vader ineenkrimpen. We besluiten om in de hele korte tijd die we nog hebben samen te werken met de gesloten instelling en een plan te maken om haar zo snel mogelijk weer thuis te krijgen. Hun dochter hoort in het huis waar ze tot drie dagen geleden nog gewoon woonde. Maar toen volgde een opeenstapeling van politiemeldingen, een suïcidepoging en heel veel zakjes drugs. En tot slot een bekentenis van de dochter zelf dat ze in een netwerk was beland waar ze in haar eentje niet meer uit kwam. Ze had het echt geprobeerd.
We maken een plan met alle betrokkenen. Ze moet naar huis komen en haar leven weer normaliseren. We moeten benadrukken wat goed gaat en haar het vertrouwen geven dat het gaat lukken. Terwijl haar ouders hun adem inhouden gaan we met haast over tot terugplaatsing. Ze wordt bijna 18 dus we hebben niet zoveel tijd meer.
Een maand later móet ik afscheid nemen. Er is in Den Haag helaas nog geen mooi project bedacht waardoor de jeugdbeschermer ook na de 18e verjaardag in het leven van een jongere en het gezin kan blijven. Er zijn namelijk echt jongeren en ouders die dat willen.
Ik hoopte dat ze haar tweede kans zou pakken met alle mogelijkheden die haar werden aangereikt door haar bezorgde ouders. Maar de laatste dagen tot mijn afscheid zitten we in een sneltreinvaart naar beneden. We staan erbij en kijken er naar. Dat zorgt voor veel verdriet
Tijdens het afscheid aan de keukentafel komt ze er toch nog bij zitten. Ik vraag haar bij de keuzes die ze gaat maken in de toekomst zichzelf af te vragen ‘of Christel daar blij van zou worden.’ Ze moet lachen maar ik zie dat ze wijselijk haar mond houdt. Even zie ik ook weer een sprankje in haar ogen. Hetzelfde sprankje dat ik zag toen ze me beloofde dat ze nooit meer keuzes zou maken die niet goed voor haar zijn.
In de laatste weken van spoedoverleggen, telefoontjes laat in de avond, nieuwe hulpverleners en meisjes die ’s nachts verdwijnen is er gelukkig ook ruimte voor humor. ‘Nu je van ons af bent heb je misschien tijd om een leuke vent te zoeken, Christel.’ Vanuit de hoek van de bank klinkt gelach van haar kant. ‘Jullie hebben er al eentje voor haar uitgezocht mama, geef het maar toe.’
In de serie ‘Jeugdzorg in de praktijk’ vertellen jeugdzorgprofessionals wat zij meemaken tijdens hun werk. Christel Noppen is een van de bloggers. Christel is sinds 2016 werkzaam als jeugdbeschermer bij Jeugdbescherming West. In 2020 won zij een Hartenhuis Award (Stichting Het Vergeten Kind) voor meest inspirerende voogd. Dit is wat zij met haar blogs ook graag wil bereiken: mensen inspireren hoe het ook kan binnen de (gedwongen) hulpverlening.
